Bayer тарихы

1863 жылдың 1 тамызында Барменде (қазіргі уақытта Вуппертальдың бір ауданы) бояулар сатушысы Фридрих Байер (Friedrich Bayer, 1825–1880) және аға бояушы Джоанн Фридрих Уэскотт (Johann Friedrich Weskott, 1821–1876) Friedr. Bayer et comp. атты бас серіктестікті құрды. Компания синтетикалық бояғыштарды өндіру және сату мақсатында құрылды.

Bayer компаниясының үздіксіз дамуының өте маңызды факторы Карл Дуйсберг (Carl Duisberg, 1861–1935) тарапынан ірі зерттеулер мен әзірлемелер бөлімінің құрылуы болды. 1878 жылдан 1912 жылға дейін компанияның бас офисы орналасқан Вупперталь-Эльберфельдте салынған ғылыми-зерттеу зертханасы өнеркәсіптік зерттеулер саласында жаңа стандарттарды орнатты.


«Ғасырдың дәрісі» — Аспирин (Aspirin®) Феликс Хоффманның көмегімен жасалды және 1899 жылы алғаш рет сатылымға шықты.

Bayer кресті — бұл тек логотип емес, компания имиджінің маңызды элементі және Bayer концернінің өнімдері мен қызметтерінің әлемдік сапа белгісі болып табылады. Bayer кресті 1904 жылдың 6 қаңтарында патенттік реестрге тіркелді. Алғашында крест «медициналық және ветеринарлық қолдануға арналған дәрілік препараттар, дезинфекциялық заттар, консерванттар, анилин бояғыштар және бояу химиялық препараттары, сондай-ақ фотографиялау үшін» қолдану мақсатында тіркелді. 1914 жылдан бастап ол компания шығарған өсімдіктерді қорғау құралдары үшін де қолданылды.

Bayer компаниясының таңғаларлық қарқынмен және ауқыммен дамуы екі дүниежүзілік соғыс кезінде тоқтатылды. Компания негізінен басыңқы экспорттық нарықтардан ажырап қалды, бояғыштар мен фармацевтикалық өнімдердің сатылымы күрт төмендеді.

Bayer компаниясының қалпына келуі Екінші Дүниежүзілік Соғыстан кейін Федеративті Германия Республикасында байқалған «экономикалық ғажайып» ұғымымен тығыз байланысты. Компания үшін шетелдік байланыстарды қалпына келтіру бірінші кезекте маңызды болды. 1950-жылдардың басында компанияға шетел филиалдарын сатып алуға рұқсат берілді. Bayer компаниясы алдымен Латын Америкасы мен АҚШ-қа назар аударды.

Bayer компаниясы зерттеу мен әзірлемені белсенді түрде жүргізе бастады, медицина және өсімдіктерді қорғау құралдары саласындағы қызметін біртіндеп кеңейтті. 1979 жылы Мангейм қаласында Ауылшаруашылық орталығын салу басталды. 800 миллион неміс маркасына бағаланған жоба 1988 жылы аяқталды. Сол жылы АҚШ, Коннектикут штатының Вест Хейвен қаласында фармацевтикалық зерттеу орталығы жұмысын бастады.


1988 жылы компания 125 жылдығын атап өтті. Сол жылы компанияның сату көлемі шамамен 40 миллиард неміс маркасын құрады. Компанияда әлем бойынша 165,000-нан астам адам жұмыс істеді. Сол жылы Токио қор биржасында бірінші неміс компаниясы Bayer AG акциялары сатыла бастады.

Трансформация және глобализация. 
1990-жылдары, глобализацияның алдында, Bayer компаниясында, басқа компаниялар сияқты, ірі құрылымдық өзгерістер болды.
1989 жылдан кейінгі Германия мен Шығыс Еуропада болған негізгі саяси өзгерістердің алдында компания осы перспективалы нарықтарға назар аударды. 1992 жылы Bayer компаниясы Шығыс Германиядағы Биттерфельдте жаңа зауыттың құрылысын бастады, онда 1994 жылы аспирин өндірісі іске қосылды.


АҚШ-тағы компанияның атын жаңғырту 
Доктор Манфред Шнайдер (Manfred Schneider) басшылығымен Bayer компаниясы 1994 жылы Солтүстік Америкада рецептісіз дәрілермен айналысатын Стерлинг Уинтроп (Sterling Winthrop) компаниясын сатып алды. Бұл компания тарихындағы маңызды сәттердің бірі, себебі фирманы сатып алу Bayer компаниясының АҚШ-тағы өз атын пайдалану құқығын қайтарды. Алдыңғы 75 жылда алғаш рет Bayer компаниясы АҚШ-та өз атымен және Bayer кресті түріндегі өзінің корпоративтік логотипімен жұмыс істей алды. 1995 жылы АҚШ-та құрылған Miles Inc. компаниясы Bayer Corporation болып қайта аталды.

Bayer реорганизациясы 
2001 
Bayer Aventis CropScience компаниясын 7,25 миллиард еуроға сатып алады және өсімдіктерді қорғау құралдар аймағында әлемдік көшбасшысына айналады.


2002 
Қазан айында Bayer CropScience AG — Bayer компаниясының алғашқы заңды тәуелсіз бөлімшесі жұмысын бастайды. 


2003 
Ақпан айында Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ) Aspirin™ препаратының белсенді ингредиенті ацетилсалицил қышқылын ең маңызды дәрілер тізіміне енгізеді. 


2005 
Қаңтарда Bayer Roche компаниясының рецептісіз бизнесін сатып алуды аяқтайды және рецептісіз дәрілерді шығарудағы әлемдік үш көшбасшының біріне айналады. 
Декабрьде АҚШ-тың Азық-түлік және дәрі-дәрмек сапасын бақылау басқармасы сорафенибті (сауда атауы: Nexavar™) бекітеді — Bayer HealthCare бөлімшесі мен Onyx Pharmaceuticals Inc. компаниясымен бірлесіп әзірленген қатерлі бүйрек ісіктерін емдеуге арналған белсенді ингредиент. 


2006 
Bayer Schering AG компаниясының бақылау пакетін сатып алу ниетін жариялайды. Шілдеде концерн Schering компаниясынан аукционға қойылған 92,4% акциясын бақылауға алады. Желтоқсанда Schering AG ресми түрде Bayer Schering Pharma AG болып аталады. 


2009 
Желтоқсанда Bayer компаниясының мамандар тобы ривароксабан (Xarelto™) атты жаңа антикоагулянтты әзірлегені үшін German Future Prize сыйлығын алады.

2010 
Маусымда Аспирин™-ге алғаш рет Aspirin Social Award сыйлығы берілді. Бұл сыйлық денсаулық сақтау секторындағы көрнекті әлеуметтік жобалар үшін беріледі.


2010 
Таблеткалар арқылы отбасын сәтті жоспарлауда 50 жыл: алғашқы инновациялық контрацептив алғаш рет 1960 жылы заңмен рұқсат етілді. Бүгінгі күнге дейін Bayer гормональды контрацепция әлемдік нарығында жетекші орынды сақтап келеді.


2012 
Наурызда Bayer компаниясы Австралияның терапиялық құралдар әкімшілігінен EYLEA™ — ылғалды макулодистрофияны емдеуге арналған офтальмологиялық препаратты өндіру және тарату үшін рұқсат алады.


2013 
2013 жылы Bayer концерні 150 жылдығын кең көлемде атап өтті. Мерекелеу бағдарламасында дирижабльді іске қосу және әлемнің түрлі елдерінде көрсетілген мерейтойлық жылжымалы көрме, сондай-ақ Германияның федеральды канцлері Ангела Меркельмен салтанатты кездесу болды.

2014 
Наурызда Bayer онкологиялық зерттеулер саласындағы қызметін Algeta компаниясын сатып алу арқылы кеңейтеді. Қазан айында Bayer штаб-пәтері АҚШ-та орналасқан Merck & Co., Inc. фармацевтикалық компаниясының рецептісіз дәрілер бөлімшесін сатып алады. Сонымен қатар, қарашада Bayer рецептісіз дәрілер саласындағы позицияларын нығайту үшін Қытайда орналасқан Dihon Pharmaceutical Group Co., Ltd. компаниясын сатып алады. Желтоқсанда CropScience бөлімі АҚШ, Мексика, Австралия және Жаңа Зеландия нарықтары үшін DuPont Crop Protection-ның кейбір гербицидтеріне құқықтарды сатып алады. Енді бұл бөлімше Bayer өнеркәсіп объектілеріндегі өсімдіктерді бақылауда жетекші рөл атқарады.


2015 
1 қыркүйектен бастап Bayer Material Science Covestro атауымен жұмыс істейді. Бөлімше экономикалық және заңды тұрғыдан тәуелсіз болады, бірақ бастапқыда Bayer AG-нің еншілес компаниясы ретінде жұмыс істей береді. 6 қазанда Covestro AG қор нарығында дебют жасайды.


2016 
Мамырда Bayer AG-нің атқарушы директоры болып Вернер Бауманн (Werner Baumann) тағайындалады. Бауманн 2010 жылдың қаңтарынан бастап директорлар кеңесінің мүшесі болды, ал жаңа тағайындауға дейін стратегиялық жоспарлау және өнім портфелін дамыту бойынша жұмыс істеді. 


Қыркүйекте Bayer мен Monsanto бірігу келісімін жасайды. Келісімнің аяқталуы барлық қолданыстағы заңнамалық талаптарды орындау, соның ішінде реттеуші органдардың қажетті рұқсаттарын алу бойынша кейінге қалдырылады.


2018 
Bayer Covestro-ны сату процесін аяқтайды. Енді Bayer AG-да Covestro-ның тек 6,8% акциясы қалады, 2020 жылы конверттелетін облигацияны өтеу үшін. 


Bayer Monsanto-ны сатып алу келісімін аяқтайды. Бұл американдық компанияның акциялары Нью-Йорк қор биржасында бұдан былай ұсынылмайды, себебі Monsanto-ның жалғыз иесі Bayer болды. 


«Ауыл шаруашылығы саласында инновациялар бойынша көшбасшы бола отырып, біз перспективалы жұмыс беруші болып табыламыз және қызметкерлерге кәсіби даму мүмкіндіктерін ұсынамыз», — деді Bayer директорлар Кеңесінің төрағасы Вернер Бауманн. — Біздің ауыл шаруашылығын тұрақты дамытуға қатысты мақсаттарымыз қаржылық өсім көрсеткіштерінен кем емес маңызды. Біз көшбасшылықтың бизнес жүргізу және қоғаммен ашық диалог орнату жауапкершілігін талап ететінін түсінеміз».


2019 
Тамызда Bayer компаниясы Animal Health ветеринарлық бөлімшесін 7,6 миллиард АҚШ долларына американдық Elanco Animal Health компаниясына сататынын жариялады. Келісімнің құны 7,6 миллиард АҚШ долларын құрайды, оның 5,3 миллиард доллары Bayer-ге ақша ретінде, ал 2,3 миллиард доллары Elanco компаниясының акциялары ретінде беріледі. Қыркүйекте жаңа онкологиялық препарат мақұлданды, ол Еуропада тіндік және органдық нақтылықтан тәуелсіз онкологиялық ауруларды емдеуге арналған алғашқы препарат болды. Препарат әртүрлі рак түрлерімен жалғаспалы спецификалық генетикалық мутацияларға бағытталған. Сәйкесінше оны әртүрлі ісіктерді емдеу үшін қолдануға болады.


2020 
Сәуірде жыл сайынғы акционерлер жиналысында Вернер Веннингтің Bayer бақылаушы кеңесінің төрағасы қызметінен кететіні хабарланды. 20 жыл бойы Веннинг мырза Bayer концернінің басқарма және бақылаушы кеңесінің мүшесі болды. «Оның бақылаушы кеңесінің төрағасы қызметінен кетуі біздің компаниямыздағы бір дәуірдің аяқталғанын білдіреді», — деді басқарма төрағасы Вернер Бауманн. Веннинг мырзаның орнын профессор, д-р Норберт Винкельйоханн алды. 


Желтоқсанда Bayer концерні клеткалық және гендік терапия саласындағы әзірлемелерімен айналысатын американдық Asklepios BioPharmaceutical (AskBio) компаниясын сатып алады және Pharmaceuticals бөлімшесінде осы бағытта жұмысын бастайды. Енді Bayer осы тез өсіп келе жатқан салада жетекші компаниялардың бірі болып табылады. 


Bayer Vitala™ қысқа сабақтары бар жүгері тұқымдарын Мексикада пилоттық жобаның аясында нарыққа шығарды. Қысқа сабақтар өсімдіктің экстрималды ауа райына төзімділігін арттырады, сонымен қатар, мұндай жүгеріге жер, азот және су азырақ қажет.

Жаңа тарау

2023 
2023 жылдың сәуірінде Bayer Ганс және Бертольд Финкельштейндер қорының негізін қалады. Оның мақсаты — компанияда еске алу мәдениетін нығайту және нацистік режим кезіндегі әділетсіздік, әсіресе IG Farben-дағы мәжбүрлі еңбек туралы тәуелсіз зерттеу жобаларын қолдау. Қордың мақсаты — төзбеушілікке, тоталитаризмге және өшпенділікке қарсы күресті күшейту.

Мамырдың соңында бас директор Вернер Бауманн 35 жылдық қызметінен кейін зейнетке шығады. 1 маусымнан бастап оның орнын АҚШ азаматы Билл Андерсон алады, ол сәуірде директорлар Кеңесінің мүшесі ретінде компанияға қосылды. «Ол Bayer-ді командамен бірге жаңа, сәтті тарауға жеткізу үшін мінсіз кандидат», — дейді Бақылаушы кеңесінің төрағасы профессор, доктор Норберт Винкельйоханн.

2023 жылдың қыркүйегінде Bayer «Dynamic Shared Ownership» жаңа операциялық моделін енгізуді бастайды. Мақсаты — инновацияларды жылдам жүзеге асыру және фермерлерге, пациенттерге және тұтынушыларға тұрақты назар аудару. Компания дәстүрлі иерархияларды жойып, жергілікті қызметкерлерге көбірек өкілеттіктер береді.

1994 жылы Bayer AG-нің Қазақстан мен Орталық Азиядағы Өкілдігі ашылды. Bayer AG-нің өкілдігінде Bayer AG-нің негізгі қызмет бағыттары ұсынылды: Crop Science, Pharmaceuticals, Consumer Care, Animal Health, Chemicals (Material Science).

2002 жылы Bayer CropScience AG-нің жалғыз құрылтайшысы ретінде ТОО «Байер КропСайенс» құрылды.

2008 жылы атауы «Байер КАЗ» ЖШС болып өзгертілді. «Байер КАЗ» ЖШС қызметінің бағыттары өсімдіктерді қорғау құралдары, медицина және фармакология, ветеринария салаларын қамтиды.

2024 жылы «Байер КАЗ» ЖШС Қазақстандағы қызметінің 30 жылдығын атап өтті.

Қазақстанда компанияның барлық бөлімшелері ұсынылған: Pharmaceuticals, Consumer Health, Crop Science. Концерннің елдегі қызметі тұрақты даму мен әлеуметтік және этикалық жауапты серіктестік қалыптастырудың жаһандық стратегиясына сәйкес келеді.